Doanh số và đánh giá

Theo một bảng xếp hạng về doanh số thu được của các bishōjo game trên toàn quốc ở Nhật Bản, ấn bản Windows Kanon trong lần ra mắt đầu tiên đã đứng ở vị trí thứ Hai và cũng là thành tích cao nhất của tác phẩm.[95] Với tổng cộng 39.683 bản được bán thành công, trò chơi đã nằm trong tốp 10 visual novel bán chạy nhất năm 1999 ở Nhật Bản.[96] Ba năm sau vào tháng 6 năm 2002, ấn bản gốc quay lại với hạng #45 rồi rơi xuống vị trí #46 trong hai tuần kế tiếp.[95] Trong lần xuất hiện cuối vào đầu tháng 7 năm 2002, ấn bản này đã tăng lên hạng #41.[97] Kanon Standard Edition trụ ở vị trí thứ #16 trong bảng xếp hạng.[98] Ấn bản này vẫn được vinh danh trong tốp 50 game bán chạy nhất suốt hai tháng sau, lần lượt giữ các vị trí #47 và #35.[99] Phiên bản mọi lứa tuổi của Kanon Standard Edition ra mắt ở vị trí #42 toàn quốc, nhưng vào tháng sau đã tăng lên hạng #35, và đó cũng là lần xuất hiện cuối cùng của nó.[100] Phiên bản trên Dreamcast bán được 42.379 bản trong tuần đầu tiên phát hành, và là trò chơi console bán chạy thứ tư của tuần đó ở Nhật Bản.[101] Kanon đã bán được hơn 300.000 bản trên nhiều hệ máy khác nhau, chưa tính trên PSP.[31]

Phiên bản đầu tiên trên PS2 phát hành năm 2002 được nhận lời bình trên tạp chí chuyên về trò chơi điện tử Nhật Bản Famitsu, với số điểm tổng cộng là 29/40 (qua bốn lượt đánh giá riêng đạt các điểm 7, 8, 7 và 8).[102] Suzumoto Yūichi nhận xét trong cuộc phỏng vấn vào tháng 3 năm 2001 rằng ông cảm thấy có thể tóm tắt ngắn gọn đoạn kết của Kanon là "hoàng tử và công chúa sống hạnh phúc mãi về sau. Hết", cho thấy đó là một cái kết mà không có khả năng phát sinh thêm bất cứ chuyện gì về sau.[3] Trong số ra tháng 10 năm 2007, tạp chí Dengeki G's Magazine tổ chức một cuộc khảo sát để chọn ra tốp 50 bishōjo game hay nhất mọi thời đại. Có 249 tựa game được đề cử, và Kanon giữ hạng Năm với 71 phiếu bầu.[103] Tháng 9 năm 2008, trang tin Dengeki Online tổ chức đợt khảo sát game thủ kéo dài một tháng. Trong phần thăm dò: "Trò chơi nào đã khiến bạn cảm động đến rơi lệ?", Kanon xếp hạng Năm; ba tác phẩm khác của Key là CLANNAD, AIR và Little Busters! lần lượt chiếm các vị trí Hai, Bảy và Mười.[104]

Kịch bản của Kanon được nhà phê bình Yukino Yoshi nhận xét là "sử dụng những tình tiết giản dị để miêu tả những việc không bình thường," và sự kết hợp một cách hài hòa nhiều yếu tố trong kịch bản đã lôi cuốn người chơi.[105] Diễn tiến nghiêm trọng theo thời gian cộng thêm khả năng dàn dựng các tình huống bi kịch dễ dàng đánh vào tâm lý độc giả, khiến họ trăn trở hay bật khóc vì những khoảnh khắc tươi đẹp thường ngắn ngủi.[105] Các nhân vật được xây dựng với những tính cách và phong thái khác nhau cũng thúc đẩy chiều sâu cốt truyện và giúp cho giá trị chơi lại tăng lên. Kanon được nhiều học giả ví như siêu phẩm gây chấn động, "là một bước ngoặt lớn của dòng bishōjo game."[106] Trái với các trò chơi thế hệ trước luôn chú trọng vào những nội dung tình dục, tác phẩm này đã hướng người chơi tập trung vào tận hưởng âm nhạc và kịch bản, đồng thời "có được những trải nghiệm mới về một tình cảm trong sáng và sự đau khổ đến nghẹn ngào".[107] Do trò chơi được thực hiện ở thời điểm các công ty phần mềm Nhật Bản không muốn sử dụng công nghệ đồ họa của phương Tây, thêm vào đó các kỹ thuật đồ họa hoàn toàn tạo ra tại Nhật Bản cũng không nhiều; vậy nên để so sánh với những visual novel đời mới như Da Capo II, các nhà phê bình đã bỏ qua khía cạnh này của Kanon.[105][108] Khuyết điểm quan trọng của ấn bản gốc trên PC là không được lồng tiếng, bắt buộc người chơi phải đọc để hiểu cốt truyện đang đi đến đâu.[109]

Bộ anime thứ hai của Kanon được đánh giá trên Anime News Network bởi nhà phê bình Theron Martin, với nhận định anime này là "nơi hội tụ của các nhân vật mang phong cách moe", và cái cách mà yếu tố moe sử dụng trong phim đã khiến người xem "có cảm giác như họ đang chìm trong cái hồ của vẻ đáng yêu ướt át". Loạt phim được so sánh với anime truyền hình của AIR như sau: "Giống như AIR, bốn tập đầu chỉ đơn giản là 'nam đến một phố thị và bắt đầu giết thời gian bằng cách giao tiếp với các cô gái dễ thương.' Không như AIR ở chỗ sự giao tiếp này đôi khi rất buồn cười".[110] Martin cũng so sánh Kanon với một bộ anime chuyển thể từ visual novel khác là Shuffle!; ông miêu tả Kanon như đang "dội bom" vào tác phẩm này. Martin nêu quan điểm về tạo hình nhân vật: "Các nhận vật rất dễ thương với người xem... tốt hơn nhiều so với những gì mà Shuffle! thể hiện". Ông lưu ý đến sự chuyển tiếp giữa những khoảnh khắc hài hước và nghiêm túc như một đặc điểm của bộ phim.[111] Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra một trong những thiếu sót của sê-ri, đó là việc nó "sử dụng hai con bài là sự trong sáng và phong cách moe cùng một lúc", khiến cho cốt truyện bị tác động ít nhiều. Yuichi được mô tả là "quá thất thường để có thể trông cậy" hay quá dễ tin.[112] Mặc dù còn những nhược điểm, Martin vẫn đánh giá bộ phim là "một trong những tác phẩm thể hiện moe tốt nhất từ trước đến nay", đồng thời ca ngợi chất lượng sản xuất của Kyoto Animation đã giúp Kanon trở thành "một trong những anime đẹp nhất trong năm qua". Martin còn bổ sung thêm một sự so sánh khác, ví Kanon là "đối cực của Gurren Lagann", một anime có nội dung tập trung vào những cảnh hành động.[113]

Ảnh hưởng

Maeda Jun đã tuyên bố vào tháng 3 năm 2001 rằng Kanon là một thành công lớn, nó đã thúc đẩy ông tiếp tục sáng tác và giúp Key có thêm tự tin để phát triển các sản phẩm sau này, tiêu biểu là hai siêu phẩm AIR và CLANNAD. Hơn nữa, Maeda còn nói thêm rằng không chỉ mình ông mới có suy nghĩ như vậy.[3] Nhà biên kịch Suzumoto Yūichi cho biết Kanon khi ra đời vào năm 1999 đã gây ấn tượng với ông và là nguồn động lực để ông xin gia nhập vào Visual Art's, để rồi trở thành người viết kịch bản của Key từ tháng 2 năm 2002.[114]

Các nhân viên của Key từng tham gia thực hiện ONE ~Kagayaku Kisetsu e~ và kế đến là Kanon đã hình thành nên tên gọi cho một khái niệm mới là "crying game" (một nhánh của bishōjo game, có khả năng khiến người chơi khóc thương cho số phận của các nhân vật), motif này vốn từng được một số tựa game khác sử dụng, điển hình là To Heart của Leaf. Sự thành công của ONE và Kanon đã củng cố tên gọi này, dần dần biến nó thành khái niệm cơ bản và bắt đầu được áp dụng bởi các hãng visual novel khác khi phân loại các tựa game của họ như D.O. với trò chơi Kana – Imōto, KID với Memories Off, Circus với Da Capo, Studio Mebius với Snow và Minori với Wind – a breath of heart; "crying game" đã giúp tạo ra thể loại Nakigē (泣きゲー, Nakigē?) và phát triển thành một trong những hướng đi mới cho các visual novel đời sau.[115][116]

Những nhân vật trong Kanon cũng xuất hiện ở một vài trò chơi dōjin không liên quan đến tác phẩm. Chẳng hạn như Eternal Fighter Zero của hãng Twilight Frontier, trong đó lấy hầu hết các nhân vật xuất hiện trong Kanon và cả tác phẩm trước đó của Key là ONE[117]. Trò Glove on Fight có xuất hiện hai nhân vật trong Kanon là Tsukimiya Ayu và Minase Akiko trong tư thế sẵn sàng chiến đấu (vì đây là game đối kháng) với các nhân vật trong các tác phẩm khác.[118] Nhân vật Tsukimiya Ayu đặc biệt còn xuất hiện trong các không gian khác ngoài Kanon, chẳng hạn như tại trang thứ 67 của webcomic Megatokyo, có thể nhìn thấy cô đang ăn taiyaki trong một góc tranh nhỏ[119].

Do sự nổi tiếng của Kanon, đặc biệt là sau khi chuyển thể anime thứ hai ra mắt năm 2006, nhiều vật dụng được sản xuất đã in logo của tác phẩm như cốc cà phê, thẻ thanh toán, áp phích cùng các bức tượng nhỏ và artbook có in hình các nhân vật. Năm ngày trước khi trò chơi xuất hiện trên hệ máy PS2, một máy in PlayStation 2 mang tên Tapis MPR-505 đã được tung ra thị trường, nó có thể in bất cứ hình ảnh nào từ màn hình chơi game. Kanon là một trong ba trò chơi khánh thành chiếc máy này, hai game khác là America Ōden Ultra Quiz của DigiCube và Marle de Jigsaw của Nippon Ichi Software.[120] Năm 2007, nhiều bức tượng nhỏ mang hình dáng Ayu trong các tư thế khác nhau đã được sản xuất. Phiên bản chibi của cô mặc bộ đồ giáng sinh ra mắt ngày 29 tháng 1 năm 2007 bởi Movic.[121] Một số khác do Russian Blue, Kotobukiya và Max Factory sản xuất.[122][123][124] Các nhân vật khác của Kanon cũng được sản xuất bởi nhiều hãng khác nhau, kể cả nhân vật nam chính.